Ik herinner me nog zo goed het gevoel van verontwaardiging. Het onbegrip. Als ik op de middelbare school les kreeg in geschiedenis en leerde hoe de wereld had toegestaan langzaam - maar heel zeker - te verzakken in de terror die we nooit mochten vergeten. Het racisme, het fascisme, de massamoord, de genocide. 

Een vriendschap verbreken is een vreemd iets. Eerst loop je jarenlang rond op de wereld, onwetend van elkaars bestaan. Dan ontmoet je elkaar en lopen jullie levenspaden jarenlang parallel, of zijn ze zelfs volledig met elkaar verstrengeld. En dan ligt er weer een complete wereld tussen jullie in. Volledig bewust van elkaars bestaan, in bezit van een gedeeld stukje tijd, maar voor altijd van elkaar verwijderd.

Het universum pest mij. Zo voelt het soms als je telkens opnieuw met dezelfde thema's wordt geconfronteerd. Dezelfde conflicten hebt, maar met steeds nieuwe mensen of in steeds nieuwe situaties. Als je steeds opnieuw moet rouwen of steeds opnieuw harde keuzes moet maken. 

Jarenlang in de overleefstand zitten doet iets heel vreemds met je. Je leeft je leven, doet wat je moet doen, komt de dagen door, maar je bent er niet echt. De jaren vliegen aan je voorbij zonder dat je ook maar een minuut met je voeten de aarde hebt geraakt. 

"Sorry voor de rommel." We zeggen het heel snel als bezoek ons huis binnenkomt. Maar wanneer we nieuwe mensen binnenlaten in ons hoofd of in ons hart, zijn we meer van het oppoetsen. We verstoppen onze nare trekjes achter kastdeurtjes, vegen onze onverwerkte pijn onder het tapijt. We doen alsof we opgeruimder zijn dan we daadwerkelijk zijn en willen dat vooral het leuke wordt gezien.

De reminders dat Moederdag eraan komt, zijn overal. Op zich een mooi gegeven, maar voor velen ook een constante en pijnlijke herinnering aan gemis, onzekerheid, eenzaamheid, verlies, niet-uitgekomen dromen, pijnlijke contactverbrekingen of een moeilijke band. 

Vroeg of laat om je erachter dat je toch wel veroordeeld wordt. Ook als je het allemaal goed probeert te doen. Ook als je veel reflecteert, bewuste keuzes maakt, veel rekening houdt met anderen. Ook als je het allemaal volgens het boekje speelt, je je aan de regels houdt, als je doet wat 'goed' of 'juist' is. 

Wat weegt een ziel? Volgens Amerikaanse wetenschapper Duncan MacDougall is het antwoord 21 gram. In 1907 kwam hij tot deze theorie na een reeks experimenten. Hiervoor woog hij lichamen vlak voor- en vlak ná het overlijden, op zoek naar een fysiek en aantoonbaar bewijs dat de ziel het lichaam bij het overlijden verlaat. 

Dit schilderij ontstond om 04:00 uur 's nachts toen ik klaarwakker was en de onrust als een woeste storm door mijn lichaam en geest bleef razen. Toen ik uiteindelijk besloot om maar uit bed te gaan, zette ik als vanzelf dit canvas op mijn ezel en begon als een bezetene te smijten met verf. Al snel kwam ik erachter dat ik ongelooflijk veel woede in me had zitten en dat die op dat moment vorm kreeg in een abstract beest met felle kleuren en wilde lijnen.

In een tas draag je je bagage mee, maar zelf dragen we ook van alles mee, een andere vorm van bagage. En hoe meer we daarvan verwerken en loslaten, hoe lichter we door het leven gaan. Bewegen en vooruitgaan wordt letterlijk lichter, makkelijker, als we onze geschiedenis en pijn los durven laten. 

De meesten van ons leerden als kind dat sterk zijn betekent dat je je emoties onderdrukt. Dat dapper zijn inhoudt dat je je tranen wegslikt en 'gewoon doorgaat'. Maar hoe meer ik groei, hoe meer ik me realiseer dat er eigenlijk niks moediger is dan je kwetsbaarheid laten zien. Dat er niks knapper is dan het voelen én tonen van je emoties, omdat daar de verwerking en groei te vinden zijn.

De meeste wenskaarten zijn voor de eindstreep, het behaalde: iemand heeft een diploma gehaald of zijn volgende verjaardag, een huis gekocht, een partner gevonden. Ik kon maar weinig kaarten vinden die mensen een hart onder de riem kon steken in het proces naar die dingen toe.